Ihanda ang iyong sitwasyon sa pananalapi bago bumili ng bahay

Ipinapangarap ng maraming pamilya na makabili ng bahay, ngunit maaaring hindi mo alam kung saan dapat magsimula o kung kailan handa ka na. Naririto ang ilang mga hakbang upang marating ang landas patungo sa pagiging isang may-ari ng bahay. May isang mas kumpletong pagpapaliwanag, sa Ingles, na matatagpuan sa aming Pagbili ng Bahay na gabay.

Ang mga nagpapautang ay nagpapasiya kung kaya mong bayaran ang utang bago sila magpapautang sa iyo ng pera upang makabili ng bahay. Maari nilang tingnan ang mga salik na tulad ng iyong mga kinikita, mga pag-aari, kalagayan sa pagtatrabaho, mga naipon, at ang halaga ng mga buwanang binabayaran mo sa iyong mga kasalukuyang kinauutangan. Maaari din nilang tingnan ang iyong pag-uulat sa kredito (credit report) at marka sa kredito (credit score) upang makita kung binabayaran mo ang iyong mga utang sa tamang panahon.

Ito ang dahilan kung bakit ang account sa bangko (bank account) ay mahalaga sa pangangasiwa ng iyong pera (sa Ingles)

Ito ang dahilan kung bakit ang iyong kasaysayan sa kredito (credit history) ay mahalaga at kung papaano mapabubuti ito (sa Ingles)

Kinakailangan mong malaman kung magkaano ang kasalukuyang mong ginagastos, upang makapagpasiya ka kung magkaano ang kaya mong bayaran kada buwan para sa isang bagong bahay. Gumawa ng listahan na nagpapakita ng lahat ng pinaggastusan mo sa buwan. Ikumpara ang iyong buwanang ginagastos sa iyong buwanang iniuuwing kinita.

Magpasiya din kung magkaano ang nais mong itabi bawat buwan bilang pagtitipid, para sa mga pang-emergency na gastusin at iba pang mga layunin.

Pagkatapos mong ikumpara ang iyong kinikita sa iyong pinaggagastusan, alamin kung magkaano ang kaya mong gastusin bilang kabuuang pambayad sa bahay. Maaaring kabilang sa mga patuloy na pinaggagastusan ng mga tao kapag nagmamay-ari na sila ng bahay ang mga sumusunod:

Ang kabuuang halagang hiniram (principal) at ang mga bayad sa interes sa isang mortgage
Insurance sa mortgage
Mga buwis sa ari-arian
Insurance sa bahay (homeowner's insurance)
Karagdagang insurance, tulad ng insurance para sa mga pagkasirang dulot ng baha (flood insurance)
Mga bayarin sa asosasyon ng may-ari ng bahay (HOA)
Pagmementina at pagkukumpuni ng bahay
Mga karaniwang serbisyo sa bahay tulad ng tubig o kuryente (utilities)

Ang ilan sa mga gastusin, tulad ng buwis at insurance, ay maaring tumaas sa paglipas ng panahon.

Binabago ng iyong paunang bayad kung magkaano ang kinakailangan mong bayaran, at kung kailan.

Ang mas malaking paunang bayad ay mangangailangan ng mas maraming pera sa simula, ngunit ang mga buwanang bayad ay magiging mas mababa at ang iyong utang ay magkakahalagang mas mababa sa kabuuan. Mas kakaunti ang kakailanganin mong utangin, kaya mas kakaunti rin ang halagang kakailanganin mong ibalik bilang kabayaran. Mas maliit din ang babayaran mong interes dahil ang interes na binabayaran mo ay para sa isang mas maliit na balanse ng utang. At kung ang halaga ng iyong paunang bayad ay 20% o higit pa ng presyo ng bahay, karaniwang hindi mo kailangang magbayad ng insurance sa mortgage (sa Ingles). Nakatitipid ito ng pera, lalo na sa mga unang taon ng pagbabayad ng mortgage.

Sa kabilang panig naman, ang mas malaking paunang bayad ay mangangahulugan na mas kakaunti ang perang matitira sa iyo bilang panggastos para sa mga ibang bagay. Maaaring mangailangan ka ng pera sa pagtatapos ng proseso ng pagkuha ng utang, halimbawa upang mabayaran ang mga bayaring kaugnay sa pagkumpleto ng proseso. At maaaring mangailangan ka ng pera para mabayaran ang mga gastusing kaugnay sa paglipat sa iyong bagong bahay, para sa mga pagpapabuti o pagkukumpuning iyong gagawin, at para mabayaran ang mga bagong bagay na iyong bibilhin upang maging kumportable ang iyong bahay.

May mga opsiyon para sa mababang paunang bayad na maaaring makuha

Mayroong maraming mga programa na makakatulong sa iyo para makabili ng isang bahay sa pamamagitan ng isang maliit o walang paunang bayad. Ang mga opsiyon para sa mas mababang paunang bayad ay mangangahulugang mas mataas na mga gastusin sa buong haba ng panahon na kinakailangang bayaran ang utang. Kapag nakipagkita ka sa mga nagpapautang, itanong ang mga bagay na nais mong malaman at hilingin na ipakita nila sa iyo ang magkakaibang mga opsiyon sa pautang.

Ang iyong paunang bayad ay isa lamang bahagi ng mga kinakailangan mong bayaran sa simula ng proseso

Kapag pinirmahan mo ang mga dokumento para sa iyong bagong bahay, kinakailangan mong magbayad ng mga bayarin at iba pang mga gastusin upang makuha ang iyong mortgage. Ang mga ito ay tinatawag na mga gastusing kaugnay sa proseso ng pagbili ng bahay, o closing costs. Sa karaniwan, ang mga gastusing kaugnay sa proseso ng pagbili ng bahay ay nagkakahalaga ng 2% hanggang sa 5% ng presyong ibinayad sa pagbili ng bahay (hindi kabilang ang iyong paunang bayad). Gayunpaman, ang iyong aktwal na mga gastusing kaugnay sa proseso ng pagbili ng bahay ay depende sa presyo ng bahay, sa iyong paunang bayad, sa mga ginastos ng nagpapautang, sa uri ng utang, sa uri ng bahay, at sa lokasyon.

Humanap ng tulong sa pagbili ng iyong unang bahay

Marami sa mga estado at lokal na organisasyon ay mayroong mga programa upang matulungan ang mga taong bumibili ng kanilang pinaka-unang bahay sa kanilang paunang bayad at mga gastusing kaugnay sa proseso ng pagbili ng bahay. Upang makahanap ng mga programang malapit sa iyo:

Humanap ng isang tagapayo sa pabahay (housing counselor) sa iyong lugar (sa Ingles)
Tumawag sa Hotline ng HOPE™ sa (888) 995-HOPE (4673), 24 na oras sa isang araw, 7 araw sa isang linggo

Maaari ka ring humiling sa isang tagapayo sa pabahay na tulungan ka:

Sa pagpapasiya kung kailan ang tamang panahon para bumili ng bahay o kung papaano mo mapabubuti ang iyong kredito (sa Ingles) upang makatanggap ng mas mabuting iniaalok
Na matingnang mabuti ang iyong mga opsiyon sa mortgage na pautang o kung ano ang iba pang mga opsiyon na maaaring mayroon ka kung bumuti ang iyong kasaysayan sa kredito.
Na mapag-aralan ang iyong mga pag-uulat sa kredito, kinikita, at karagdagang impormasyon sa pananalapi at ipaliwanag sa iyo kung papaano susuriin ng mga nagpapautang ng mortgage ang iyong aplikasyon

Tuklasin ang mga problema na maaaring magsilbing hadlang sa iyo

Ipinagbabawal ang diskriminasyon

Ang mga nagpapautang ay hindi pinapayagan na tanggihan ka ng kredito, sumingil ng mas mataas na mga kabayaran o antas ng interes, maghandog sa iyo ng mga terminong hindi pabor sa iyo, o sikapin na kumbinsihin ka na huwag mag-apply ng utang sa batayan ng:

Lahi
Kulay
Relihiyon
Bansang pinagmulan
Kasarian (kabilang ang seksuwal na oryentasyon at pagkakakilanlan ng kasarian)
Katayuan sa pag-aasawa
Edad
Kung tumatanggap ng pera mula sa pampublikong tulong
Taos-puso at matapat na isinasakatuparan ang iyong mga karapatan sa ilalim ng Batas sa Proteksiyon ng Kredito ng Mamimili

Kung may mga problema ka sa mortgage, maaari kang magsumite ng reklamo sa online o sa pamamagitan ng pagtawag sa (855) 411-CFPB (2372).

Ang mga “kontrata para sa dokumento ng pag-aari” (contracts for deed) ay maaaring magresulta sa problema

Ang isang kontrata para sa dokumento ng pag-aari (na minsan ay tinatawag ding “bono para sa dokumento ng pag-aari,” (bond for deed) “kontrata ng hulugan para sa lupain,” (land installment contract) o “pagbili sa kontrata” (buying on contract)) ay ang pamamaraan ng pagbili ng bahay sa pamamagitan ng plano ng hulugan na pagbabayad imbes na sa pamamagitan ng isang tradisyonal na mortgage na utang. Sa halip na pumunta sa isang nagpapautang ng mortgage para makautang ng pera upang mabayaran ang nagbebenta ng buong presyo ng ari-arian, sumasang-ayon ka na bayaran mismo ang nagbebenta ng buwanang hulugan. Ang titulo sa ari-arian ay mananatili sa nagbebenta hanggang sa nakumpleto na ang kontrata. Ang dokumento ng pag-aari ay kumakatawan sa legal na pag-aari ng bahay.

Upang maunawaan ang iyong mga karapatan sa isang kontrata para sa dokumento ng pag-aari, mabuting ideya na makipag-usap sa isang abogado. Narito ang mga payo sa paghahanap ng abogado sa iyong estado.

Sa ilalim ng kontrata para sa dokumento ng pag-aari, kumikilos ka bilang ang may-ari ng ari-arian sa buong haba ng panahon ng kontrata, kahit na ang dokumento ng pag-aari ay hindi pa nasasaiyo. Sa isang karaniwang kontrata para sa dokumento ng pag-aari, ikaw ang magbabayad ng mga buwis sa ari-arian, insurance, mga gastos na kaugnay sa pagkukumpuni, at pagmementina.

Sa isang tradisyonal na mortgage, kung sakaling naantala ka sa iyong mga pagbabayad, ang nagpapautang ay karaniwang kinakailangang maghintay bago masimulan ang proseso ng pagreremata (foreclosure). Sa isang kontrata para sa dokumento ng pag-aari, maaaring simulan kaagad ng nagbebenta ang proseso ng pagpapalayas (eviction). Maaaring mabilis na mangyari ang pagpapalayas kung:

Nalaktawan mo ang isang buwanang pagbabayad
Hindi mo kayang bayaran ang isang malaking halagang “balloon payment”, kung kinakailangan itong gawin ayon sa kontrata
Hindi mo binayaran ang anumang iba pang mga bayaring nakalaan sa kontrata, tulad ng mga buwis at mga gastos na kaugnay sa pagmementina

Sa karaniwan, ang lahat ng ibinayad mo sa bahay at ang mga trabahong isinagawa mo doon ay mananatili sa nagbebenta.

Kahit na naisagawa mo ang lahat ng kabayarang kinakailangan alinsunod sa kontrata, maaari ka pa ring magkaproblema. Maaaring hindi malinaw ang titulo sa bahay na hawak ng nagbebenta. Halimbawa, maaaring may kinauutangan ang nagbebenta (lien), at dahil dito ang pag-aari sa ari-arian ay hindi maaaring mapakawalan hanggang sa hindi pa nababayaran nang buo ang kanyang utang na ito, o kaya mayroon siyang utang sa mortgage sa ari-arian. O kaya minsan ay ayaw ibigay ng nagbebenta ang dokumento ng pag-aari. Minsan ay tinatanggap ng nagbebenta ang perang ibinabayad mo para sa mga buwis at insurance ngunit hindi naman nito talaga binabayaran ang mga ito sa katotohanan, kaya kapag dumating na ang panahon na tunay na pag-aari mo na ang bahay, madidiskubre mo na lamang na mayroon kang maraming mga malalaking bayarin at mga multang kinakailangang bayaran, kasama ng marami pang ibang mga problema.

Kung mayroon kang problema sa isang kontrata para sa dokumento ng pag-aari, maaari kang magsumite ng reklamo sa online o sa pamamagitan ng pagtawag sa (855) 411-CFPB (2372).